• Home
  • Թարգմանություն
  • Ուսանողական անկյուն
  • Օնլայն վաճառք
  • Տեսադարան
facebook
  • Գլխավոր
    • Իրադարձություն
    • Հարցազրույցներ
    • Մշակութային անցուդարձ
    • Տեղեկատվություն
    • Հասարակություն
  • Մշակույթ
    • Արձակ
    • Կինո
    • Թատրոն
    • Մանրանկարչություն
    • Պար
    • Լուսանկարչություն
    • Պոեզիա
    • Հայկական գորգագործություն
    • Խեցեգործություն
    • էպոս
    • Կրոն
    • Տարազներ
    • Տոն
    • Քանդակագործություն
  • Գիտական հոդվածներ
    • Աստվածաբանություն
    • Բանասիրություն
    • Գրականագիտություն
    • Երաժշտագիտություն
    • Լեզվաբանույթյուն
    • Ծիսագիտություն
    • Հոգեբանություն
    • Մանկավարժություն
    • Պատմաբանություն
    • Փիլիսոփայություն
  • Հետադարձ հայացք
    • Կենսագրականներ
    • Հուշեր
    • Նամականի
    • Մեր մեծերը
  • Հուշակոթողներ
    • Թանգարաններ
    • Տաճարներ
    • Տուն-թանգարաններ
    • Քարանձավներ
  • Օնլայն վաճառք
  • Տեսադարան
BREAKING NEWS
Կիլիկյան Հայաստանի նշանավոր Հռոմկլա բերդաքաղաքը
Հրաչուհի Փալանդուզյան. ՄՇՈՒՇ (մաս 11)
ՍԻՐՈՒՆՅԱՆ ՄԵԾԱՐԵՆՑ
Հրաչուհի Փալանդուզյան. ՄՇՈՒՇ (մաս 10)
…ԻՍԿ ԱՆՁՐԵՎԸ ԵՐԵՎԱՆՅԱՆ ՓՈՂՈՑՆԵՐՆ ԷՐ ԾԵԾՈՒՄ
Հրաչուհի Փալանդուզյան. ՄՇՈՒՇ (մաս 9)
Ռուզան Հովասափյան. ԿԱՐՈՏՍ ԹՈՂ ՀԱԳԻԴ ՄՆԱ
Հրաչուհի Փալանդուզյան. ՄՇՈՒՇ (մաս 8)
ԶՈՒԽՐԱ ԵՐՎԱՆԴՅԱՆ. ՀՈՒՇԻ ՍԱՐՍՈՒՌՆԵՐ
Հրաչուհի Փալանդուզյան. ՄՇՈՒՇ (մաս 7)

Քոչարի պարի ծիսական հենքը

Posted On 19 Հկտ 2013
Comment: 0
Tag: Էդուարդ Արծրունյան, հայկական պար, քոչարի պար

1377605_381704008626848_913082317_nՀամահայկական այս պարը ակունք է առել խոր հնադարում, մեր հեռավոր նախնիներին բնորոշ հասարակության ֆրատրիական կառույցի և առասպելաբանական պատկերացումների գոյության պայմաններում: Հայկական հնագույն ցեղերից շատերը իրենց տոտեմական նախնին համարել են արու քարայծը` առաջնորդ նոխազը, որը` որպես աստվածություն, մարդակերպ ընկալվելուց հետո էլ պահպանել է իր կենդանական նախատիպին բնորոշ որոշ գծեր: Նրա երկրային մարմանավորումները համարված հայոց ցեղապետ-արքաները շարունակել են ըմբռնվել որպես առաջնորդ-նոխազներ, իսկ նրանց ցեղերը` որպես այծերի հոտ: Այդպիսին ըմբռնվել են անգամ նրանց հետնորդ Հայոց թագավորները:
Քոչարիի պարերգը պահպանել է նախնադարի հայ հասարակության երկու հակադրամիասնական ստորաբաժանումներից բաղկացած լինելու հետքերը: Դրա հետքը առկա է նաև բուն պարում, որը նախապես պարել են դիմադարձ երկու շարքով: Քոչարի պարատեսակում դիմադարձ շարքի բացակայությունը միայն մեկ պատճառ կարող է ունենալ. քոչարին հաղթանակ տարած շարքի ավարտական պարն է: Ի սկզբանե հակադրամիասնական ըմբռնված հայկական ամեն մի ցեղի երկու ստորաբաժանումների առաջնորդների ծիսական մենամարտը լինելով ֆրատրիական ներքին պայքարի արտահայտություն`ընկալվել է նաև հակառակորդ էթնոսների (յուրային և օտար) գերագույն աստվածների հակամարտության դրսևորում: Հաղթանակով ավարտված ամեն մի արշավանքի հաջորդում էին աստվածների և աստվածացված նախնիների պատվին տեղի ունեցող զոհաբերություններ: Զոհաբերվում էին նաև նոխազներ: Հին հույները խաղողի և գինու աստված Դիոնիսոսին այծեր էին զոհաբերում, նույնիսկ նրան պատկերացնում էին այծի տաք արյունը խմելիս, բայց նրան նաև այծակերպ էին պատկերում: Ուրարտուի գերագույն աստված Խալդին նաև խաղողագործության և գինեգործության աստված էր և միայն նրան էին ուլեր ու այծեր զոհաբերում: Առաջնորդ նոխազը որպես տոտեմական նախատիպ ունեցած աստվածություններին` դիցայծերին այծեր զոհաբերելը պատճառաբանվել է նրանով, որ զոհաբերության ծեսի մասնակիցները դրանով իսկ հաղորդվում էին իրենց աստվածության մսով ու արյամբ` ձեռք բերելով նրա առասպելաբանական հատկանիշները` ուժը, ճարպկությունը, մեռնել-հառնելու հատկանիշը: Զոհաբերվող տոտեմ կենդանու մսի և արյան (առասպելաբանական մտածողությամբ` արյուն//գինի) միջոցով հաղորդվելու ծեսի գոյությամբ է պայմանավորված քոչարի պարի ալաշկերտյան տարբերակի «Քոչարի, քոչ և կըռի» բառակապակցությունը (քոչ<քոշ` «նոխազ, արու այծ», կըռի<կուռի` «գինի»): Եզրակացություն. ի նշանավորումն իրենց տարած ծիսական և իրական հաղթանակների` մեր հեռավոր նախնիները քոչարի են պարել և զուգընթաց գինու հեղումով սրբազան նոխազ են զոհաբերել:

Սարգիս Պետրոսյան
Պատմական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր
(«Արվեստ և ժամանակ» ամսագիր, 1-2, 2010թ.)

Նկարում Էդուարդ Արծրունյանի
«Հայկական պար» աշխատանքն է:

Նյութը`

Լուսինե Զաքարյան Lousine Zaqaryan ֆեյսբուկյան էջից

About the Author
  • google-share
Previous Story

Khachverats: SummaryХачверац: РезюмеԽաչվերաց, Սուրբ խաչ, Ուլնոց

Next Story

Кочари

Related Posts

0

Անդրանիկ Մանուկյանը հայաստանյան եզակի պետական գործիչներից է, որոնք նկարների հավաքչությամբ են զբաղվում

Posted On 23 Հնվ 2014
, By Christina Abrahamyan
0

Որմնանկարն էլ ապրելու իրավունք ունի

Posted On 13 Դկտ 2013
, By Christina Abrahamyan
0

That time it did not even enter my mind that Artsrunyan would become a dear and bosom friend of me. В то время никогда даже в голову не приходило бы, что Арцрунян станет очень дорогим и задушевным Человеком в моей жизниԱյն ժամանակ երբեք մտքովս չէր անցնի, որ Արծրունյանը դառնալու էր մի շատ թանկ ու հոգեհարազատ մարդ իմ կյանքում

Posted On 01 Նյմ 2013
, By Christina Abrahamyan
0

«The painter was painting his last canvas but he himself did not know about it». Eduard Artsrunyan“Художник рисовал свое последнее полотно, сам не зная об этом”. Эдуард Арцрунян«Նկարիչն իր վերջին կտավն էր նկարում ու ինքն էլ չգիտեր այդ մասին». Էդուարդ Արծրունյան

Posted On 16 Հկտ 2013
, By Christina Abrahamyan

Leave a Reply Չեղարկել պատասխանը

*
*

Վերջին նյութերը

  • Գնաք խաղաղությամբ, ուսուցիչ
  • Ցավալի լուր. Մահացել է լրագրող, խմբագիր, արձակագիր ՀՐԱՉՈՒՀԻ ՓԱԼԱՆԴՈՒԶՅԱՆԸ
  • ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ԵՐԿՆԱՅԻՆ ՀՈՎԱՆԱՒՈՐԸ
  • ՀԵՐՈՍՆԵՐԻՍ ԸՆՏԱՆԻՔՆԵՐԸ ՊԻՏԻ ՎԵՐԱԾՆՎԵՆ, ՈՐ ՀԱՐԱՏԵՎԻ ՀԱՅԸ
  • ՀԱՅԿ ՍԻՐՈՒՆՅԱՆ. «Հայաստանը աղմկոտ ունայնության մեջ է, ժողովուրդը՝ կործանարար թմբիրի»
  • ԽՈՆԱՐՀՈՒՄՍ, ՀԵՐՈՍԱՄԱՅՐ
  • ԼՈՒՍԻՆԵ ՄԽԻԹԱՐՅԱՆ. «Հայտնվել ենք բազում մարտահրավերների թիրախում, որը դատապարտված ենք հաղթահարել»
  • Կիլիկյան Հայաստանի նշանավոր Հռոմկլա բերդաքաղաքը
  • Հրաչուհի Փալանդուզյան. ՄՇՈՒՇ (մաս 11)
  • ՍԻՐՈՒՆՅԱՆ ՄԵԾԱՐԵՆՑ

Facebook

ԳԱՐԵԳԻՆ ՆԺԴԵՀ. չպղծված ֆիլմ

Գնաք խաղաղությամբ, ուսուցիչ

Ցավալի լուր. Մահացել է լրագրող, խմբագիր, արձակագիր ՀՐԱՉՈՒՀԻ ՓԱԼԱՆԴՈՒԶՅԱՆԸ

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ԵՐԿՆԱՅԻՆ ՀՈՎԱՆԱՒՈՐԸ

Header

[:Ar] Վերջին նյութերը [:ru]Свежие записи[:en]Last Posts

  • Գնաք խաղաղությամբ, ուսուցիչ
  • Ցավալի լուր. Մահացել է լրագրող, խմբագիր, արձակագիր ՀՐԱՉՈՒՀԻ ՓԱԼԱՆԴՈՒԶՅԱՆԸ
  • ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ԵՐԿՆԱՅԻՆ ՀՈՎԱՆԱՒՈՐԸ
  • ՀԵՐՈՍՆԵՐԻՍ ԸՆՏԱՆԻՔՆԵՐԸ ՊԻՏԻ ՎԵՐԱԾՆՎԵՆ, ՈՐ ՀԱՐԱՏԵՎԻ ՀԱՅԸ
  • ՀԱՅԿ ՍԻՐՈՒՆՅԱՆ. «Հայաստանը աղմկոտ ունայնության մեջ է, ժողովուրդը՝ կործանարար թմբիրի»
banner
banner

[:Ar] Բանալի բառեր [:ru]Метки[:en]TAGS

communication education food green power health life life style natural network night life power study technology Ерванд Кочар Ալեքսանդր Շիրվանզադե «Հուշեր» Ակսել Բակունց Անահիտ Վարդանանց Անրի Վերնոյ «Մայրիկ» Արմեն Մարտիրոսյան «Մազե կամուրջ» Գայանե Փայտյան Գրիգոր Նազարյան Դավիթ Մուրադյան Դավիթ Վանյան Եղիշե Չարենց Զուխրա Երվանդյան Էդուարդ Արծրունյան Լեզվաոճական ուղեցույց Լուսինե Զաքարյան Կոմիտաս Հայկ Խաչատրյան «Սոսյաց անտառ» Հասմիկ Պողոսյան Հասմիկ Սարգսյան Հենրիկ Հովհաննիսյան Հրաչուհի Փալանդուզյան Մարտիրոս Սարյան Պարույր Սևակ Սամվել Խալաթյան Սոս Սարգսյան Սուրեն Աղաբաբյան Վահրամ Փափազյան Վայոց ձոր Վարուժան Խաստուր Վրեժ Սարուխանյան Րաֆֆի «Հրապարակախոսություններ հոդվածներ»

[:Ar] Մեկնաբանություններ [:ru]Коментарии[:en]Comments

  • Մայակովսկի, Ջեկ Լոնդոն, Հեմինգուեյ. ամաչկոտ տղամարդիկ:Հեղինակ՝ Աղասի Այվազյան: | Մարգարիտ Սարգսյան՝ Մայակովսկի, Ջեկ Լոնդոն, Հեմինգուեյ. ամաչկոտ տղամարդիկ գրառման
  • Հայկ՝ Մենք կարոտ էինք սիրտը թունդ հանող, մշակութային կյանքի ծարավը հագեցնող նորարարության. Օհան Դուրյան գրառման
  • ՄԱԳԱՂԱԹ.AM » Հեռուստատեսությունը կուլ է գնում ինտերնետին, վերարտադրում այն, ինչ ինտերնետում է՝ The third reality and the destiny of CinemaТретья реальность и судьба киноԵրրորդ իրականություն և կինոյի ճակատագիրը գրառման
  • ՄԱԳԱՂԱԹ.AM » Խոհ աշխարհի վերջից առաջ՝ Հանճարի և անճարի գուգահեռականներում գրառման
  • ՄԱԳԱՂԱԹ.AM » «Նա ոչինչ չասաց սարդերի մասին, որ բույն էին դրել հենց իր` հոգևոր հոր գրպաններում ու երակներում». Արմեն Մարտիրոսյան՝ «Սարդոստայնը տների պատերի միջով, եկեղեցիների խորաններով բարձրացավ զանգակատների գմբեթները». Արմեն Մարտիրոսյան գրառման
© 2013 Magaghat.am Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են: Մեջբերումներ անելիս հղումը magaghat.am-ին պարտադիր է:Սույն կայքի բոլոր լրատվական հրապարակումները անհատական օգտագործման համար են։ Տեղեկատվություն տարածող այլ միջոցներում սույն կայքի հրապարակումների (մասնակի կամ ամբողջական) վերահրապարկման համար անհրաժեշտ է magaghat.am ադմինիստրատորի թույլտվությունը։ Խախտում թույլ տված անձինք կենթարկվեն պատասխանատվության օրենքով սահմանված կարգով։ Կապ` Արման Հովհաննիսյան 055065023 magaghat.am@gmail.com