Նախազգուշացում անցյալի՞ց. Ի՞նչ են խորհրդանշում Թեոթեոականի պատկերագրերը (մաս 18` վերջին)
Վ. Վ. Պոպովա, Լ. Վ. Անդրիանովա
Փետրավոր օձի՝ Կեցալկոատլի բուրգը
(սկիզբը՝ նախորդիվ)
Անցումի նշանային համակարգը Թեոթեոականում
Արտերկրյա քաղաքակրթությունները մեր Անցումը զուգորդում են թռչնի թռիչքի հետ։
Թեոթեոականի (Teotihuacán) համալիրում ներկայացված է Անցումի մեծաթիվ նշանային համակարգ թռչնի, ինչպես նաև փետուրներ կրող մարդկանց կերպարանքներով։
Թեոթեոականի համալիրում ներկայացված գեղանկարներում ցուցադրված է արտերկրյա քաղաքակրթությունների գիտակցության նշանային համակարգը՝ միասնական գիտակցության խոռոչները, միասնական գիտակցության կիսալուսինները, մատնացույց է արված միասնական գիտակցության ձևավորման ժամանակ անհատական խոռոչի ուղեղի տիրույթի ընդլայնումը պարույրների տեսքով և այլ խորհրդանշաններ։
«Աչք» նշանը։ Պատերին ներկայացված է կարևորագույն նշան՝ ապանյութականացման և Անցումի աչքը։ Այն ընդգծված է կապույտ քարով։ «Աչքը» սրածայր ձվածիր է՝ ներսում տեղեկատվական խոռոչով։ Նշանը աչք է հիշեցնում։
Գիտակցության նշանային համակարգում սրածայր ընդարձակ ձվածիրը միավորման մասին մարդկության որոշման հետևանքն է։ Սրածայր ընդարձակ ձվածիր է առաջանում՝ որպես մասնակի զուգակցման գոտի երկու անհատական խոռոչների միավորման ժամանակ։
Դրվագազարդի վրա ցուցադրված են միասնական գիտակցության խոռոչները՝ ուղեղի ընդլայնված տիրույթով, ներսում ցուցադրված է «աչք» նշանը։
Այսպիսով՝ Թեոթեոական համալիրը պատմում է համաղետների սկզբի մասին և մարդկությանը կյանքը շարունակելու ելք է ցույց տալիս, այն է՝ քաղաքակրթության գիտակցությանունը միավորելու համար հարկավոր է Անցում իրականացնել Նյութական աշխարհի բարձրագույն մակարդակ։
(Վերջում՝ Թեոթեոական տեղանվան մասին. Ըստ էության՝ կազմված է թեո՝ դեո–դիք, դից բառի կրկնությունից և –ական տեղանվանակերտ ածանցից /հայ իրականության մեջ ունենք օրինակ Օշական, Ողական տեղանունները/։ Ընդ որում՝ բառի հայերենով բացատրվող կազմությունը միանգամայն համահունչ է քաղաքանվան ավանդված իմաստին, այն է՝ աստվածների քաղաք։ Իհարկե՝ այս դիտարկումը, որը հայ գիտնականներից ոմանք վաղուց են նկատել, ոմանց համար ուղղակի զառանցանք է, ուրիշների համար պատահական համընկնում, բայց հաստատ կլինեն ընթերցողներ էլ, ովքեր ուշադրության արժանի կհամարեն։–Ա. Փ.)
Թարգմանեց և ներկայացրեց Արմենուհի Փալանդուզյանը