Կոմիտասի նամակները
սկիզբը նախորդիվ
Մարինա Ստամպոլցյանին 1912, 28/15 հոկտեմբեր, Կ.Պոլիս
Շնորհալի աշակերտուհի Մարինա Ստամպոլցեանին.
Ողջոյն Ձեր նոր կեանքին:
Անվեհեր յառաջ համեստօրէն՝ իբր շուշան հովտաց, ազնւօրէն՝ իբր վարդ բուրաստաններու և փայլակն՝ իբր զտուած ոսկի:
Ողջոյն Ձեր նոր կեանքին:
Ձեր յոյսերը բեղուն՝ որպէս գարուն,
Ձեր ջանքերը վառ՝ որպէս ամառ,
Ձեր գործերը զեղուն՝ որպէս աշուն,
Ապա հանգիստ լեր՝ որպէս ձմեռ,
Որ նոր գարնան դուռ կբանայ:
Ողջոյն Ձեր նոր կեանքին:
Կոմիտաս
Նիկողայոս Տիգրանյանին 22 հունվար, Ս. Էջմիածին իկողայոս Տիգրանյանին 22 հունվար, Ս. Էջմիածին
Սիրելի Նիկողայոս Տիգրանեան,
Սիրականը Թիֆլիզից դառնալուն պէս յիշեցրեց խոստումս, որ իմ աշխատութիւնները քեզ ուղարկեմ: Չկարծես, թէ ես մոռացել էի, այլ սպասում էի արտատպութեան, ուստի այսքան ուշացաւ. անցեալ օրը մէկն ստացայ, միւսը ոչ. այլևս չհամբերելով, հէնց ժողովածուի միջից պոկեցի և ուղարկում եմ քեզ այս երկուսը՝ ա) Interpunctionssystem der Armenier եւ բ) Armeniens volkstՖmliche ReigentՊnze. Երկրորդը՝ մի փոքրիկ քաղուծք է այն մեծ աշխատութեանս, որ եկող տարի լոյս կտեսնէ. իմ ուզածի պէս չեղաւ տպուածը, ուստի մի քանի մանր-մունր սխալներ են սպրդել, որ ինքդ էլ կարող ես նկատել, վերջապէս աւելին չէի կարող սպասել մի գերմանացուց, որ հայոց լեզուն չի՛ իմանում և մեր պարերի մասին հասկացողութիւն անգամ չունի: Ես պատկերներ էլ տպել էի տուել, որպէսզի վերջը զետեղած երգերի օրինակներն աւելի եւս դիւրըմբռնելի լինեն օտարների համար. ինչ որ է, այդպէս է եղել: Իմ նպատակն էր միայն մի թեթև ակնարկ ձգել տալ օտարներին մեր եղանակների նկատմամբ, որոնց երաժշտական կազմութիւնն ու տաղաչափութիւնը դեռ շատ բան կարող է ուսուցանել նոցա: Իմ ընտրած օրինակները մասամբ զուտ ժողովրդական, մասամբ էլ աշուղական ձևով կազմած և ապա ժողովրդականացած են. ինչ երկարաբանեմ, Դու ինքդ էլ ես շատ լաւ իմանում այդ…
Ճեմարանի դասերը շատ են խանգարում պարապմունքներս:
Այս ամառ մտադիր եմ շրջել գիւղերում և ստուգել վերջին անգամ ժողովրդական երգերի եղանակները և տպագրել տալ մաս-մաս:
Դու ի՞նչ ես անում, պարսկերէն նոր եղանակներ գրե՞լ ես, նոր բան հրատարակե՞լ ես. անշուշտ շատ բան պատրաստում ես. ես, որ Քեզ եմ ճանաչում, դադար մնացող չես: Ծանօթներիս և հարցանողաց ողջունիր իմ կողմից:
Քեզ քաջողջութիւն և եռանդիդ անպակասութիւն է մաղթում
քո Կոմիտաս Վարդապետ
Տիրայր Վարդապետին 1911, 21 օգոստոս, St. Malo, Villa Franc-Val Val
Զմբլ Թորոս բիծա,
Շատ ես իք եղել հա՛. Փարիզից գնացել, ընկել ես Քիշնեւի շնատների մէջ. օխհա՜յ, շատ լաւ է եղել. կերա՞ր… ես, ինչպէս տեսնում ես, Համբարձումի մօտ եմ հիւր, վաղը կերթամ Փարիզ, Բերլին, Վիեննա և ապա Կ.Պոլիս:
Շատ բարևներ քեզ՝ քաչալութեանդ:
Քոյդ Կոմիտաս
Շարունակելի.
Աղբյուր. komitas.am